چگونه اخبار را با درایت به کار گیریم ؟
بیماری همه گیر Covid – 19 و اعتراضات به بی عدالتی های نژادی، و طوفان رسانه ای پیرامون این دو موضوع، تنش های موجود برای مسیحیان را به اوج تازه ای رسانده است. هرچند برای داشتن عملکردی عاقلانه و صحیح نیاز به دانش و اطلاعات داریم، اما در عین حال اختصاص وقت بیش از حد به اخبار روزانه، اغلب به اضطراب، اختلاف، مشاجره و ناامیدی منجر می شود.
در دنیایی که تحت کنترل رسانه ها است و شیوه های گوناگون و بی پایانی برای دریافت اطلاعات وجود دارد مسیحیان بیش از هر زمانی نیاز به هوشیاری در نحوه دریافت اطلاعاتشان دارند زیرا اغلب رسانه ها، کم و بیش، به سمت خاصی متمایلند و از دیدگاه گروه های ویژه ای به انتشار اخبار می پردازند.
روزنامه نگاری در جهانی سقوط کرده:
مسیحیان باید به این نکته واقف باشند که بیشتر رسانه های خبری در این راستا فعالیت می کنند که قدرت تفکر سالم و نگاه خردمندانه را از آنها سلب کنند. نیل پوستمن در کتاب خود Amusing Ourselves to Death که در سال ۱۹۸۵ منتشر شد، نشان داد که تغییر در ماهیت رسانه به کیفیت و محتوای گفتگوهای عمومی ما آسیب رسانده است. هنگامی که فرهنگ ما از شیوه دریافت اخبار به شکل مکتوب به تماشای تصاویر بصری در تلویزیون متحول شد، گفتگوها سطحی تر و شکننده تر شد و به جای تأمل و تعامل، صحبت ها جنبه تحریک آمیز و افراطی به خود گرفت. این تحول – که با ظهور اینترنت شتاب بیشتری هم یافت – اساساً قدرت یک گفتگوی سازنده را از ما سلب کرده است. با این وجود، هر قدر که درونمایه رسانه ها پر از اطلاعات غلط، فریب کاری برای جذب مخاطبان بیشتر و مقالات آتشین یک بعدی است، هنوز هم روزنامه نگاری خوب وجود دارد. یافتن آن البته مستلزم هدفمند بودن و انضباط است و این همان چیزی است که می تواند ما را از شر افسارگسیختگی دنیایی که ما را نسبت به هر چیزی بی اعتماد می کند محافظت کند. بر همین اساس، من اعتقاد دارم که محک زدن رسانه ها با سنگ معیار کتابمقدس بسیار راهگشا خواهد بود.
نکاتی که در استفاده حکیمانه از رسانه ها باید به آن توجه کرد.
۱- راستی آزمایی
خدا از دروغ نفرت دارد و می خواهد مسیحیان نیز مانند او از ناراستی متنفر باشند. «مرد پارسا از دروغ نفرت دارد اما شریر رسوایی و خجالت به بار می آورد.» امثال ۱۳ : ۵. هر چند امروزه بر هیچکس پوشیده نیست که شبکه های اجتماعی پر از اطلاعات غلط هستند در عین حال باید به این نکته نیز واقف بود که رسانه های خبری هم خالی از اطلاعات غلط نیستند. گردش سریع چرخه خبری حتی حرفه ای ترین و با تجربه ترین خبرنگاران را در انتقال صحیح و دقیق اخبار به چالش می کشد. خدا می خواهد که ما حقیقت را از ناراستی تشخیص دهیم. «شخص بدکار به لبهای فتنه انگیز گوش می سپارد؛ دروغگو به زبان خرابکار.» (امثال ۱۷ : ۴). ما باید به دنبال منابع خبری باشیم که اطلاعات را به شکلی صحیح و عقاید را به شکلی صادقانه بیان می کنند حتی وقتی که این شیوه تحلیل با نگرش مغرضانه منبع خبر (یا حتی نگرش یکجانبه خودمان) همخوانی نداشته باشد.
۲ – هوشیار بودن
کتابمقدس غالبا از هوشیاری به عنوان نشانه بلوغ در زندگی مسیحی سخن می گوید (اول پطرس ۱ :۱۳،اول تیموتاوس ۲ :۳، تیطس ۲ :۲). این آيات حاکی از آن است که حکمت مسیحی بیشتر شامل انتخابهایی است که در زندگی روزمره انجام می دهیم و نه لزوما فقط آنچه به زبان می آوریم. همانطور که در امثال ۱۷ : ۲۷ آمده است «آن که زبان خود را باز می دارد صاحب معرفت است، فهیم است مردی که خوی آرامی دارد.» ما باید به دنبال منابع خبری باشیم که به دنبال آن هستند تا فقط حقایق را بگویند و نتیجه گیری آنها از اخبار با حقایق قابل تایید باشد به عوض منابعی که انگیزه آنها تنها رساندن مخاطب به نتیجه دلخواهشان است. منابعی را جستجو کنید که حقایق را دنبال می کنند و نه منابعی که از حقایق سوء استفاده می کنند تا به منظور از قبل تعیین شده آنها منتهی شود.
۳ – فروتنی
یکی از مهمترین اثرات دوقطبی شدن روز افزون جامعه، اطمینان کاذب اشخاص از درست بودن موضع خودشان در هر مبحثی است و در نتیجه هر آنچه طرف مقابل ارائه می دهد طبیعتاً اشتباه است. از منابع رسانه ای که چنین موضعی دارند برحذر باشید زیرا مسیحیان خوانده شده اند تا با فروتنی تفکر و زندگی کنند. «در کمال فروتنی و ملایمت، و با بردباری و محبت یکدیگر را تحمل کنید.» (افسسیان ۴ : ۲)
ما باید حاضر باشیم گاهی دیدگاههای خود را تعدیل کنیم و فرضهای پذیرفته شده مان را مردود شده بدانیم، حتی اگر آسان نباشد. ما باید به دنبال منابعی باشیم که از پیچیدگی های فراوان و تغییرات مداوم در مسائل اجتماعی نهراسند و به جای ساده سازی وقایع و معرفی دو قطب داستان به شکل «قهرمان و ضد قهرمان»، به شکلی منصفانه به هر دو طرف مباحثه بنگرند. تنها در این حالت است که ما در برابر وسوسه «حکیم بودن در نظر خودمان» مقاومت می کنیم و از تعصبات یکجانبه برحذر خواهیم بود و در عوض تاثیرات گسترده گناه بر هر دو سوی مناظره را پذیرا خواهیم بود. (رومیان ۱۲ :۱۵ – ۱۶)
۴ – صلح آمیز بودن
خدا از نزاع متنفر است و خشم را دوست ندارد (مزمور ۲ : ۴). او ما را به صلح جویی فرا می خواند (متی ۵ :۹). جاناتان لی من در کتاب How Nations Rage می نویسد رفتار مسیحیان در قبال مسائل اجتماعی باید منعکس کننده «اعتقاد راسخ و پیروزمندانه» آنان به خدای رهاننده قادر باشد و نه اینکه آنها را اشخاصی شیفته و تشنه قدرت نمایش دهد که اشتیاق به دست گرفتن زمام امور را دارند. جنگ طلبی و ناسازگاری، با کمرنگ کردن نقش اعتماد به مسیح، روح انسان را بیمار می کند و با ایجاد شقاق و دودستگی، کیسا را نیز آلوده می کند. البته صلح جویی با روحیه اغلب رسانه ها تضاد آشکاری دارد، خصوصا آن دسته از شبکه های خبری که از ایجاد خشم و هیجان به عنوان حربه اصلی برای جلب مخاطب و سرگرم نگه داشتن آنها استفاده می کنند. دیدن چنین برنامه هایی بعید است که نفعی برای یک مسیحی داشته باشد.
گامهای عملی
۱- اولویت را به منابع کتبی خبر و تفسیر خبر بدهید.
همانگونه که پستمن هم استدلال می کند متن نوشتاری برای انتقال منظم اندیشه و عقاید بهتر است و به هضم راحت تر حقایق ارائه شده کمک می کند. در نقطه مقابل، تصاویر و فیلمهای دیجیتالی قرار دارند که از نظم کمتری برخوردارند و به راحتی از عمق مطلب فاصله می گیرند و از همین رو فقط به طور سطحی توسط مخاطب جذب می شوند.
۲- فقط عناوین (تیترها) را نخوانید.
بیشتر رسانه های امروزی تلاش بر این دارند که مخاطب را به کلیک کردن روی مطلبشان ترغیب کنند. هر چه بر تعداد بیننده هایی که از صفحه آنها دیدن می کنند افزوده شود، درآمد زیادتری هم نصیب آنان می شود. از همین رو چنین رسانه هایی منفعت خود را در این می بینند که خوانندگان فقط به خواندن یک پاراگراف از مطلب بسنده کنند و سپس توجه خود را معطوف عنوان صفحه بعدی کنند. از سایت هایی که این گونه طراحی شده اند پرهیز کنید.
استفاده خردمندانه از رسانه ها تنها زمانی امکان پذیر است که توجه فقط معطوف به عناوین و سرخط خبرها نباشد بلکه به متن و نحوه ارائه گزارش هم توجه شود، خصوصا زمانی که این عناوین به شکلی طراحی شده باشند که قصد گمراه کردن مخاطب یا برانگیختن احساسات او را داشته باشند. به منابعی مراجعه کنید که درآمد خود را از راه آبونه کردن و اشتراک مخاطبان به دست می آورند و فقط قصد ترغیب شما به کلیک کردن روی سرخط های خبری شان را ندارند.
۳- از منابعی که جانب حزب خاصی را می گیرند اجتناب کنید.
منابعی را بخوانید که نقطه نظرهای گوناگون درباره یک موضوع را منعکس می کنند و از منابعی که رویدادها را از دریچه لنز خاص بررسی می کنند پرهیز کنید. طرح چنین پرسشهایی برای آزمودن منبع خبری راهگشا خواهد بود. آيا این منبع در صورت لزوم حاضر است از حزب،فرد یا خط مشی مورد علاقه اش انتقاد کند؟آیا حاضر به نقد کردن موضع من هم هست؟ یا اینکه به دفعات فرض اولیه خود را به نحوی مطرح می کند که استنباط نهایی به نفع خود و متحدانش و بر علیه دشمنانش باشد؟همینجا باید این نکته را نیز شرح دهیم که بین جانبداری حزبی و دیدگاه فلسفی تفاوت هست. بسیاری از منابع، تحلیل و تفسیر خود را براساس اعتقاد الهیاتی یا فلسفی خود ارائه می کنند (و این به معنی جانبداری کورکورانه حزبی نیست) و لزوماً امر اشتباهی به حساب نمی آید. برای مثال، TGC، مطالبی را منتشر می کند که دریچه لنز جهانبینی مسیحی نگاشته شده اند و مخاطبانی را که چنین دیدگاهی دارند در درک مسائل و وقایع امروزی یاری می کند.
۴- زیاد نخوانید!
شما باید از جایگاه رسانه ها در تغذیه اطلاعاتی خود آگاه باشید زیرا عدم حفظ تعادل و مصرف بیش از حد خبر، خطراتی را به همراه دارد. با احتیاط تمام، چند منبع قابل اعتماد خبری را دستچین کنید و به طور منظم از آنها تغذیه کنید. چنین روشی بهتر از این است که بی هدف در اینترنت پرسه بزنید. حتی شاید بهتر باشد در این روزگار اخبار ۲۴ ساعته، نشریه ای را که لزوما هر روز خبر منتشر نمی کند انتخاب کنید و به جای توجه به «خبرهای داغ و هر لحظه» به خواندن تحلیل های خبری بیشتر وقت بدهید.
پستمن ما را به این نکته واقف می کند که ظهور تکنولوژی سبب آن گردیده که ما به اطلاعاتی دسترسی داشته باشیم که نه نیازی به دانستنشان داریم و نه اینکه در قبال آن کاری از دستمان بر می آید. همانقدر که ما مسیحیان قرن ۲۱ باید از بی تفاوتی و گوشه گیری نسبت به بی عدالتی های جهان معاصر خود داری کنیم به همان اندازه نیز باید توجه خود را معطوف آن چیزی کنیم که خدا از ما انتظار دارد و در حوزه اختیار ماست. ما آفریده شده ایم تا در حیطه دسترسی مان مثل انسانهایی نجات یافته زندگی کنیم نه اینکه افکارمان را زیر بار خبرهای بد و نگران کننده از اقصی نقاط دنیا سنگین کنیم،صرفا به این دلیل که تکنولوژی امکان دسترسی به آن اخبار را به ما می دهد.
همه اینها نه تنها برای سلامت فکری ما در دنیای افسار گسیخته خبری لازم است بلکه برای ماموریت مسیحی ما نیز مهم است. ما باید به دنبال منابع رسانه ای باشیم که به ما کمک کنند تا زندگی موثری به عنوان شاگردان و شاگردسازان داشته باشیم. قدرت تشخیص (یا عدم آن) در استفاده درست از رسانه های خبری می تواند به مثابه تفاوت خردمندی و حماقت باشد و این بدان معناست که رعایت چنین اصولی بر شهادت مسیحی ما در دنیای امروز تاثیرگذار خواهد بود .
نوشته: برایان ویناند
https://www.thegospelcoalition.org/article/wisely-consume-news/
